برای از بین بردن قارچ چه باید کرد | بیماری قارچی چیست؟ + درمان

در نگهداری گل و گیاه مهم ترین مشکل آن ، قارچی شدن گیاهان می باشد. سالیان زیادی است که با رونق خانه های آپارتمانی ، گل و گیاه به خانه های مردم رفته است. نگهداری گیاهان در منازل باعث تصفیه شدن هوا ، بخشیدن روح زندگی ، دور کردن افسردگی ، زیبا سازی محیط و شاد کردن محیط شده است.

نگهداری گیاهان همیشه یکی از دغدقه های مردم از قدیم تا به امروز بوده است. بسیاری از مردم دلایل قارچ زدگی گیاهشان را نمیدانند و بلد نیستند که آنها را چگونه بر طرف کنند. در ادامه از سیر تا پیاز قارچ زدگی و روش درمان آن را برایتان شرح خواهیم کرد.

قارچ چیست؟

گونه های متفاوتی از قارچ ها در سراسر جهان وجود دارند مانند قارچ خوراکی ، قارچ های اپی فتیک و چسبیده به درختان ، قارچ های سمی ، مخمر نان و… اما بحث این مقاله ما قارچ هایی است که به گیاهان صدماتی وارد می کنند.

قارچ ها سلول هایی هستند که حاوی هسته هایی با پیوند غشایی می باشد ، این سلول ها تهی از کلروفیل اند. قارچ ها ساختار روینده ای دارند ، آنها می توانند همزمان در دو جهت رشد کنند ، یک بخش رشد هوایی است که ساختار قارچ را تشکیل می دهد و بخش دیگر رشد و نفوذ در بافت های ارگانیسمی گیاهی است که روی آن قرار دارد.

تکثیر و تولید مثل قارچ ها از طریق هاگ باعث شده است تا آنها به آسانی و از طریق  باد ، آب ، خاک ، پرندگان و حشرات روی سطوح گیاه منتقل شوند و در مدت زمان کوتاهی سطح گسترده ای از گیاه را آلوده کنند. لازم است وقتی که گیاهان آلوده شده اند ، سایر گیاهان را از آلوده قارچی دور کرد. قارچ ها بالغ بر 8000 گونه مختلف و خطرناک هستند و بخش عمده بیماری ها را شامل می شود.

قارچی شدن گیاهان چه عواقبی را به دنبال دارد؟

قارچ ها باعث ایجاد بیماری های خطرناکی بر روی گیاهان می شوند. اگر به موقع به داد گیاه و درخت خود نرسید و آن را درمان نکنید ، گیاه شما از بین خواهد رفت. بیماری های گیاهی توسط قارچ ها تولید می شود و منجر به کاهش کیفیت گل ، بروز علائمی نا خوشایند بر روی گل ها و در نهایت مرگ آن می شود.

راهکار های پیشگیری از مبتلا شدن گیاهان به قارچ

همیشه گفته اند که بهترین درمان ، پیشگیری می باشد.

• ۱. آبیاری اصولی و استاندارد

از مهم ترین دلایلی که باعث قارچی شدن گیاهان می شود ، آبیاری نا مناسب و اشتباه است. تمام گیاهان نیازمند آبیاری منظم و مرتب هستند. اگر گیاهان پژمرده را به حال خود رها کنید و به خوبی به آنها آب نرسانید ، رشد آن کاهش می یابد ، برگ های گیاه زرد می شود و در ادامه میریزند و به بیماری مختلف درگیر می شوند.

بسیاری از مردم نیز فکر می کنند هر مشکلی که برای گیاه پیش بیاید با آبیاری حل می شود که این نظریه کاملا اشتباه است.

بیشترین آمار مرگ و میر گیاهان به دلیل آبیاری فراوان است. آبیاری بیش از حد و یا کمتر از حد نیاز ، هر دو باعث ایجاد مشکل برای گل می شود. رطوبت یا خشکی زیاد عامل ایجاد قارچ و بسیاری از بیماری های دیگر می باشد. در صورت آبیای بد ، حتی اگر گیاه شما به بیماری قارچی نیز مبتلا نشود ، باز هم بیماری پوسیدگی دامن آن را خواهد گرفت.

لذا برای جلوگیری از قارچی شدن ریشه گیاهان ، آبیاری خود را تنظیم کنید. گیاهان آپارتمانی خود را هر وقت که سه سانتی متر از سطح خاک آن خشک شد ، آبیاری کنید.

• ۲. میزان کوددهی و تغذیه گیاهتان را جدی بگیرید

گیاهان آپارتمانی و حتی گیاهان زینتی برای رشد خوب نیازمند به کود رسانی هستند. این مکمل ها به صورت انواع جامد ، مایع ، طبیعی و شیمیایی به گیاهان داده می شود. تغذیه نشدن گیاه موجب ضعیف شدن آن و این عامل باعث می شود تا به بیماری های قارچی و دیگر آفت ها مبتلا شود. زردی برگ ها ، کاهش رشد ، کاهش گلدهی ، کاهش میوه ، کاهش کیفیت از دلایل کود نرساندن به گیاه است.

دقت داشته باشید که هر گیاهی باید به اندازه درست و مناسب کوددهی شود. کوددهی اضافی و خارج از فصل رشد ، باعث بیماری های گوناگون می شود.

• ۳. هوای تازه و خاک مناسب را فراهم کنید

تمام قسمت های گیاه باید تنفس کنند. قرار دادن گیاه در محیطی بسته و راکد باعث می شود تا گیاه دچار بیماری های متعددی شود. گیاه خود را در محیطی قرار دهید که هوا جریان داشته باشد. دقت داشته باشید که گیاهان نباید در کنار وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار بگیرند.

تمام گیاهان خود را با یک خاک نکارید ، برای هر گیاه خاک مخصوص خودش را درست کنید. خاک گیاهان باید پر از حفره باشد تا ریشه ها بتوانند به راحتی نفس بکشند.

بیشتر بیماری های قارچی از خاک نا مناسب گیاه ایجاد می شود ، اگر شما از خاک های سبک و مخصوص هر گیاهی استفاده کنید ، به نوعی بیماری را از گیاه خود دور کرده اید.

• ۴. قرنطینه گیاه آلوده و خرید از فروشگاه های مطمئن

در بسیاری از موارد بعد از ورود به داخل خانه متوجه می شویم که گیاه آلوده است. نحوه تولید مثل قارچ به طریقی است که اگر همسایه گیاهان سالم قرار بگیرد ، می تواند آنها را نیز آلوده کند. پس گیاه آلوده خود را در مکانی جدا قرنطینه کنید.

برای اینکه از سالم بودن گیاهان اطمینان داشته باشید ، از فروشگاه های مطمئن خرید کنید. سایت شرمیلا یکی از بهترین مرجع های گل فروشی آنلاین می باشد که تمام گیاهان در بهترین محیط نگهداری می شوند و دور از هرگونه بیماری هستند.

• ۵. گیاهان رطوبت دوست را بشناسید

از دیگر عوامل قارچی شدن گیاهان ، متناسب نبودن رطوبت با نیاز گیاه می باشد. اگرچه که بیشتر گیاهان رطوبت زیاد را ترجیح می دهند اما به منظور جلوگیری شدن گیاه از بیماری قارچی ، شما باید میزان رطوبت هر گیاه را بشناسید.

برخی از گیاهانی که رطوبت را دوست ندارند و همچنین گیاهان بومی مناطق خشک و گل های گوشتی مانند کاکتوس ، اگر در معرض هوای مرطوب قرار بگیرند ، به صورتی که سطح خاکشان همیشه مرطوب باشد ، احتمالا به قارچ مبتلا خواهند شد.

• ۶. رعایت نکات بهداشتی و تمیز کردن اطراف گیاه

1. خالی کردن آب جمع شده در زیر گلدان بعد از هر بار آبدهی به گیاه
2. هرس کردن با ابزاری تمیز و استاندراد
3. جمع کردن برگ های ریخته در کنار گیاهان
4. چیدن قسمت های آسیب دیده از گیاه
5. گیاه خود را با آبی تمیز و ولرم آبیاری کنید. اینکار برای پیشگیری از بیماری های قارچی بسیار حیاتی و موثر است
6. تمیز کردن سطح برگ ها موجب می شود تا اگر عوامل مزاحمی روی آنها مستقرر شود ، قبل از نفوذ در بافت گیاه و آلوده کردن آن به راحتی پاکسازی شود.

• ۷. سطح خاک گلدان را نپوشانید

پوشاندن سطح خاک با ابزاری مانند ماسه های رنگی یا خزه باعث ایجاد محیطی مناسب و مرطوب برای رشد انواع باکتری ها و قارچ ها می شود ، لذا همواره سطح خاک را خالی بگذارید.

بسیاری از گل فروشی ها برای زیبا تر شدن گلدان ،‌سطح خاک را می پوشانند. حتما بعد از انتقال گلدان به منزل ، اشیا را از روی خاک بردارید.

پوشاندن اطراف گلدان با کاغذ های رنگی به جهت زیبا تر شدن گلدان نیز از دیگر مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. خیس شدن کاغذ هنگام آبیاری خطر آلوده شدن گیاه را تقویت می کند.

علائم تاثیر قارچ روی قسمت های مختلف یک گیاه

• علائم قارچی شدن ریشه گیاه

خطرناک ترین قسمتی که اگر قارچ ها به آن حمله کنند ، موجب نابودی سریع گیاه می شود ، ریشه است. ریشه یکی از مراکز اصلی و حیاتی گیاه است که اگر آسیب ببیند ، باعث مرگ گیاه می شود. حمله قارچ به ریشه ابتدا موجب تورم ریشه ها شده و در مراحل بعد پوسیدگی جزئی ریشه و زرد و سیاه شدن برگ ها را در پی دارد. با شدید شدن مقدار و نفوذ حداکثری قارچ در بافت ریشه ، پوسیدگی کامل و به تبع آن خشک شدن و قهوه ای شدن کل گیاه به وقوع می پیوندد.

پس با دقت مراقب ریشه های گیاه خود باشید.

• علائم قارچی شدن برگ های گیاه

قارچی شدن برگ های گیاهان آپارتمانی قابل درمان می باشد و ساده تر از قسمت های دیگر است.

از علائم قارچی شدن برگ های گیاهان می توان به کوچک شدن سایز برگ ها ،‌ پژمردگی ، خمیدگی و بیجالی ، لکه لکه شدن ،‌ رنگ پریدگی ، ایجاد خال های قهوه ای ، حجم دار و موزائیکی شدن برگ ها باشد.

• علائم قارچی شدن ساقه گیاه

مورد حمله قرار گرفتن ساقه های گیاه توسط قارچ ها ، ارتباط بین ریشه و برگ را قطع می کند. با نفوذ قارچ در ارگانیسم ریشه مسیر ارتباطی بین ریشه و برگ قطع می گردد ، آب و موارد مورد نیاز جهت فتوسنتز به گیاه نمی رسد به همین دلیل گیاه دچار اختلال می شود.

قارچی شدن ساقه گیاه ، باعث چروکیده شدن آن می شود. رنگ ساقه به قهوه ای مایل زرد متمایل شده و درازی بیش از حد و یا کوتاهی ساقه را دربر می گیرد. با شدت یافتن رشد قارچ ها در ساقه ، گیاه رنگ سبز خود را از دست می دهد و یا برگ های گیاه دچار ریزش می شود.

• علائم قارچی شدن غنچه و گل های گیاهان

مورد حمله قرار گرفتن غنچه و گل های گیاهان ، با علائمی همراه است. از عوامل قارچی شدن غنچه ها می توان به باز نشدن غنچه ها ،‌ سوختگی انهتای غلاف آنها ، سیاه شدن مرگز غنچه  و کوچک شدن سایز آنها اشاره کرد. گل ها نیز سیاه ، پژمرده ، بد شکل ، گلبرگ هایش کوچک می شوند.

• علائم قارچی شدن میوه گیاهان

قارچی شدن میوه های گیاهان واقعا وحشتناک است. قارچی شدن میوه باعث رنگ پریدگی آن ،‌ بد شکل شدن ، کاهش کیفیت ، سیاه شدن و ریختن میوه ها می شود.

قارچ ها چگونه و از کجا ایجاد می‌شوند؟

قارچ ها از طریق هاگ تولید مثل می کنند. هاگ ها ذرات بسیار سبک و میکروسکوبی هستند که توسط باد به جاهای مختلف انتقال داده می شود.

به عنوان مثال ممکن است که گیاه همسایه شما دچار قارچ زدگی شده باشد و در اثر وزش باد ، هاگ هایی را در هوا منتشر می کند که این ها به گیاه شما منتقل شود.

هاگ های قارچی از طریق بستر های ریز تولید مثل را انجام می دهند و به این بستر ها منابع مستعد ایجاد آلودگی می گویند.

• ۱. ایجاد قارچ از خاک آلوده

به منظور جلوگیری از ایجاد قارچ برای کاشت و تعویض گلدان از خاک استریل استفاده نمایید. زیستگاه بسیاری از قارچ ها ، خاک های آلوده می باشد.

• ۲. ایجاد قارچ از زوائد گیاهی

بقاید و زوائد گیاهی را از گل خود دور کنید. برگ های اضافی ریخته شده روی سطح خاک ، رخ پوسیده یا خشکیده شده و برگ های آسیب دیده که در معرض مرگ هستند ، را از گیاه خود دور و جدا کنید.

• ۳. علف های هرز و گیاهان زنده ؛

برخی از بیماری های قارچی معمولا روی علف های هرز و گیاهان زنده به وجود می آیند. هرس کردن آنها می تواند بستر مناسب رویش قارچ ها را نابود کند. از طرفی بسیاری از گیاهان به طور طبیعی در معرض قارچی شدن هستند ، نگهداری از این گیاهان شرایط خاص خودش را می خواهد. به عنوان مثال آبیاری با قارچ کش ، ضد عفون کردن قارچ با قارچ کش و…

• ۴. ایجاد قارچ به دلیل آبیاری با آب آلوده

گاهی آبیاری کردن گیاهان سالم با آب آلوده باعث ایجاد قارچ در آن گیاه می شود.

• ۵. بذر ، پیاز ، ریزوم و قلمه های آلوده

اگر بذر ، پیاز ، قلمه و سایر اندام های تکثیری گیاه آلوده باشد ، گیاه جدید نیز بیمار و آلوده خواهد بود. قبل از تکثیر گیاهان از سالم بودن بخش های آن اطمینان حاصل کنید.

چگونه گیاهان آلوده به قارچ را درمان کنیم ؟

• مرحله اول ؛ انتقال گیاه آلوده

با متوجه شدن علائم بیماری قارچی ،‌ فورا گیاه خود را به مکانی دور از سایر گیاهان منتقل کنید. گیاهان را در مکانی قرار دهید که حتی در صورت داشتن اسپور های فعال باد نیز نتوانند هاگ های آن را به سایرگ گیاهان انتقال دهند.

• مرحله دوم ؛ جداسازی قسمت های آلوده

بعد از انتقال گیاه به قرنطینه ،‌ قسمت های آسیب دیده و مورد هجوم قارچ ها را جدا کنید و دور بریزید. دقت داشته باشید که هر قسمت آلوده باید جدا شود. در این مرحله برای از دست دادن ظاهر زیبای گیاهتان ناراحت نباشید ، چرا که عدم مقابله با قارچ ها منجر به نابودی گیاهتان خواهد شد.

• مرحله سوم ؛ ایجاد هوای تازه با تهویه مناسب

در صورت اینکه گیاه شما پر شاخ و برگ است ، شما می توانید قسمت های سالم گیاه خود را نیز هرس کنید تا هوای تازه ای به گیاه برسد. جریان هوا بین برگ های گیاه برای از بین بردن عامل بیماری بسیار موثر است.

• مرحله چهارم ؛ ایجاد شرایط مکانی مناسب

شرایط محیط قرنطینه شما باید به طوری باشد که با زیستگاه مورد علاقه قارچ ها فرق کند. محل قرنطینه نباید بسیار سرد ، تاریک و بدون گردش هوا باشد.

نور آفتاب زیاد و غیر مستقیم می تواند برای از بین بردن قارچ ها موثر باشد.

در این مرحله باید دقت کنید که شیوه آبیاریتان از دفعات قبل متفاوت باشد. به منظور عدم گسترش قارچ ها ،‌ گیاه را با فواصل طولانی تری و به مقدار کم آبیاری کنید.

• مرحله پنجم ؛ گیاه را دستمال و یا حمام کنید

با محلول آب ولرم + چند قطره مایع ظرف شویی و به وسیله دستمای نرم ، گیاه خود را تمیز کنید. توجه داشته باشید که دستمال کردن با آب خالی ممکن است باعث جا به جا شدن هاگ ها و انتقال بیماری به قسمت های سالم شود.

اگر اندازه و یا تعداد برگ ها و همچنین قارچ ها به حدی رسیده باشد که نتوان دستمال کرد ، گیاه را درون وانی از حمام ،+ چند قطره مایع حکام کنید.

• مرحله ششم ؛ استفاده از قارچ کش

  با توجه به نوع بیماری قارچی شما می توانید با استفاده از قارچ کش ، بر روی قسمت های آلوده گیاه را اسپری کنید. البته توصیه می شود به جهت پاکسازی کامل مناطق گیاه از جمله برگ ها ، ساقه ‌محل اتصالات برگ  و حتی سطح خاک و ریشه نیز با قارچ کش اسپری شود.

• مرحله هفتم ؛ تعویض خاک

چناچه که خاک گیاه شما به مقدار زیادی آلوده بود ، آن را تعویض کنید. اگر آلودگی کمی  بر روی خاک وجود دارد ، می توانید با قارچ کش آن را برطرف کنید.

• مرحله آخر ؛ عملیات نجات بازماندگان

اگر گیاه شما به شدت به بیماری قارچی مبتلا شده است که نمی توان آن را درمان کرد ، قسمت های سالم گیاه را جدا کرده و در گلدانی جدا تکثیر نمایید. قبل از کاشت به قلمه ها قارچ کش بزنید.

در این مقاله سعی کردیم تا به طور کامل با بیماری قارچی آشنا شوید و روش های درمان آن را نیز برایتان شرح دادیم.

ممنون که تا آخر همراه ما بودید.