معرفی کامل انواع درخت صنوبر | روش صحیح نگهداری صنوبر

زمان مطالعه : 11 دقیقه
زمان انتشار : 29 اسفند 1401
درخت صنوبر

گونه های زیادی از درخت صنوبر در ایران وجود دارد. نام علمی درخت صنوبر Populus می باشد. این گیاه از تبار درختان بید بوده که به شکل درخت و درختچه رشد می‌کند.

صنوبر، برگ های پهنی دارد که به بیشتر برگ های آن دم‌برگ های بلندی دارند و دو پهلویشان بهم متصل است. برگ های درخت صنوبر در چند مدل مختلف وجود دارد و به چند دسته تقسیم می شود. این دسته ها عبارت اند از: مثلثی، لوزی ،بیضی و گاهی هم گرد. به طور کلی شما می توانید طرح لبه این برگ ها را به شکل های ساده، دندانه دار، لب دار یا مواج مشاهده کنید.
درختان صنوبر ریشه جوش و ساقه جوش را در خود دارند؛ اما ریشه جوش های آن زود تر از ساقه جوش ها از بین می روند.
پوست درختان گیاه صنوبر در رنگ های متفاوتی وجود دارد. شما می توانید پوست تنه درختان را در رنگ های سبز، زرد نزدیک به سفید ، خاکستری نزدیک به سیاه پیدا کنید.

اکثر پوسته درختان صنوبر در ابتدا صاف است؛ اما با مرور زمان و کهولت سن در بعضی گونه ها شکاف هایی در درخت پدید می‌آید و رنگ درخت تیره تر می شود.

درخت صنوبر، فواید زیست محیطی فراوانی هم دارد؛ از جمله این فواید، کاهش پتانسیل حاصل از نشت مواد شیمیایی است. همچنین صنوبر ها مانند یک سپر از هدر رفت مواد غذایی نزدیک جویبار ها،رودخانه ها و زمین های مرطوب جلوگیری می کنند. همچنین درختان صنوبر در تولید چوب بسیار موثر هستند.

در ادامه انواع درخت صنوبر را معرفی می کنیم.

درخت صنوبر بلند

انواع درخت صنوبر:

صنوبر تبریزی:

درختان صنوبر تبریزی بیشتر در مناطق سردسیری و معتدله می رویند و به علت نیاز شدیدی که به آب دارند، بیشتر در حاشیه رودخانه های دائمی و مسیر هایی که در آن آبیاری زیاد انجام می شود می رویند. صنوبر تبریزی نسبت به گونه های دیگر معروف تر است که در انواع شهر های کشورمان وجود دارد.
این گونه از صنوبر ها دارای تنه صاف و قد کشیده، تاج دوکی شکل و باریک ، شاخه هایی مایل به تنه که همه آنها با هم تاج کاملا بسته ای را تشکیل می دهند و یک پوست خاکستری که در پیری به خاکستری تیره تبدیل می شود، است.
این گونه را به نام های دیگر مانند آق قواخ و راجی می شناسند و بعضی از مردم آن را به این نام صدا می زنند.

صنوبر شالک:

صنوبر شالک با تبریزی تفاوت های زیادی دارد. این گونه تاج کاملا باز و شاخه های جدا از یکدیگر دارد. همچنین تنه آنها هم نسبت به صنوبر تبریزی ناصاف تر و تیره تر هستند. این گونه شاخه های قطور و زیادی تولید می کند. صنوبر شالک را به نام هایی چون اشنک، دله راجی، ایری قلمه هم می شناسند. به طور کلی این گونه با تراکم های مختلف در حاشیه رودخانه های زنجان و رودهای دیگر مناطق معتدله سرد کشور دیده می شود.

صنوبر کبوده یا سپیدار:

این گونه از درخت های صنوبر نسبت به دیگر گونه های صنوبر ، طول عمر بیشتری دارد و به نوعی پر عمر ترین گونه از درخت صنوبر شناخته می شود. این نام را به دلیل برگ های سبز زیبای آن بر روی این گیاه نهاده اند. به طور کلی شما می توانید صنوبر سپیدار را اکثرا در نواحی خشک و نیمه خشک و در کنار رودخانه ها و کانال های آبیاری پیدا کنید. این گونه همچنین در مناطق سردسیری هم شرایط کاشته شدن دارد.

پشت برگ های صنور کبوده، نقره ای رنگ بوده و هنگام رشد درخت، ساقه آن منحنی نمی شود و صاف است.

صنوبر سپیدار به نام های دیگر چون شال، آلاچنار و کلمبور شناخته می شود.

صنوبر شیرازی:

این گونه تاجی باز و گسترده دارد. شاخه های صنوبر شیرازی پر و انبوه هستند.

صنوبر کبوده بومی:

تاج های این گونه بسته و متراکم هستند. تنه آن سبز مایل به زیتونی می باشد. این گونه نسبت به صنوبر شیرازی تفاوت های زیادی دارد. به طور مثال رنگ انها با یک دیگر فرق می کند. اما علاوه بر رنگ تفاوت دیگری نیز دارند که این تفاوت در شاخه های آنان می باشد. در کبوده بومی شاخه ها کاملا به تنه نمی چسبند، در حالی که در تبریزی ها شاخه ها تقریبا چسبیده یا کاملا متمایل به تنه می باشد. همچنین در تبریزی ها شاخه های پایینی معمولا به طور طبیعی خشک می شوند در حالی که در کبوده بومی این حالت به ندرت دیده می شود.

صنوبر سپید پلت:

این گونه بومی مناطق مرطوب است و به به جنگل های شمال کشور و جنگل های جلگه ای کشور تعلق دارد. برگ ها و تنه صنوبر سپید پلت به گونه کبوده شباهت خیلی زیادی دارد؛ اما تنه آن سخت تر است و دارای شکاف های بیشتری می‌باشد. این گونه از درختان صنوبر ساقه بلندی ندارند و شاخه های آنان نیز کاملا باز و گستره هستند. انها در فضاهای باز متمایل به سطح زمین هستند.

سپید پلت به منظور تولید چوب در مناطق خارج از شمال کاشته نمی شود و با وجود توسعه و گسترش گونه های خارجی پر محصول، استفاده از سپید پلت در حاشیه روستاها و اراضی کشاورزی حتی در شمال کشور معمول و متداول نیست.

صنوبر پده:

این گونه بر خلاق دیگر گونه های صنوبر گرمسیر است. عموما در کنار رود خانه های ارون و کرخه به شکل بیشه های گسترده یافت می شوند. این گیاه تحمل بالایی دارد و در مناطق کویری و یا حتی سرد سیری نیز می تواند رشه کافی داشته باشد. صنوبر پده در مقایسه با دیگر صنوبرها مقاومت بیشتری را در برابر شوری خاک و خشکی نشان می دهد؛ اما به ندرت قامت آن مرتفع می شود و معمولا در شکل و اندازه متوسط بیشه های انبوهی را به وجود می آورد. معمولا این گونه را به نام های گردبید، بید سمرقندی، پلک و پی چوب می شناسند.

درخت صنوبر پده

درخت صنوبر نماد چیست؟

درخت صنوبر بیانگر حقیقت، صراحت و صداقت است. به این دلیل این معنا را دارد که معمولاً مانند یک ستون مستقیم رشد می کند.

از طرفی تنه درخت صنوبر نیز بسیار باریک است. معانی نمادین اصلی درخت صنوبر طول عمر و انعطاف پذیری است.

درختان صنوبر به صورت گروهی رشد می کنند تا معنای دوستی واقعی را نشان دهند. به علاوه، آنها همیشه سبز هستند، فرقی نمی‌کند در چه فصلی باشند. این می تواند نمادی از ارتباط طولانی مدتی باشد که معمولاً با دوستان و خانواده داریم. جدای از این قضیه رنگ سبز آنها نیز نماد امید و تجدید و تولد دوباره است.

روش نگهداری از درخت صنوبر:

به طور کلی درختان صنوبر برای اینکه رشد خوبی داشته باشند نیاز به شرایط بومی و خیلی سختی ندارند و کافی است که شرایط عادی برای آنان فراهم باشد تا گیاه بتواند رشد داشته باشد. اما اگر می خواهید درختتان رشد عالی داشته باشد بهتر است که در مناطق بومی باشد.

نور:

به نور مستقیم خورشید نیاز دارند و در طول روز باید حدود 6 تا 7 ساعت نور مستقیم دریافت کنند. البته این نور برای گونه های مختلف، متفاوت است. ممکن است یک گونه سردسیر بتواند در نور کمتری هم رشد داشته باشد. مهم ترین نکته برای رشد صنوبر ها رطوبت آنان است.

دما و هوا: 

صنوبر از دسته گیاهانی است که گونه های زیادی از آن وجود دارند. بعضی از گونه های آن در مناطق گرمسیری می توانند رشد داشته باشند؛ اما برخی از آنها در شرایط گرمسیری طاقت نمی آورند و باید در در دمای خنک تری باشند. تعدادی از گونه ها دوست دارند که در مناطق پر رطوبت باشند و برخی دیگر دوست دارند که در کنار دریا ها بمانند. بعضی می خواهند که در دامنه کوه باشند و بعضی دیگر در مناطق جلگه ای. صنوبر ها همانطور که گفته شد گونه های خیلی متفاوتی دارند و شما باید ببینید که میخواهید از کدام گونه آن استفاده کنید تا آن را در شرایط درست قرار دهید.
پیشنهاد ما این است که قبل از کشت حتما گونه درست آن را بکارید تا به مشکل بر نخورید و تحقیقات لازم را پیش از کاشت انجام دهید.

آبیاری: 

یکی از مهم ترین نکات در نگهداری از این گیاه آبیاری آن است. صنوبر ها رطوبت زیاد را دوست دارند و همیشه علاقه دارند که آبیاری شوند. اگر شما آن را در محیط خشک نگهداری می کنید پس از مدتی گیاه قدرت رشد خود را از دست می دهد. سعی کنید که هیچ وقت خاک گیاه به طور کامل خشک شود و در هفته آن را حدود 3 تا 4 بار آبیاری کنید.

آب مورد استفاده صنوبر ها نباید بیش از حد شور باشد. pH آب مناسب برای صنوبر ها بین ۷ تا ۸/۵ می‌باشد.

تغذیه :

درختان صنوبر به صورت چشمگیری رشد می‌کنند و می‌توانند در مدت زمان کوتاهی تغذیه مورد نیاز خود را از طریق خاک جذب کنند. کودهای شیمیایی مورد نیاز برای تکامل این درختان  کود های ازت، فسفر و پتاس هستند.

درختان صنوبر در تولید چوب:

معمولا از یک سری گونه های آن تولید چوب می کنند. بیشترین درختان صنوبر که از آن ها برای مصرف چوب استفاده می‌شوند گونه های دلتوئیدس و دسته تبریزی هستند.

مهم ترین آن دلتوئیدس می باشد. این گونه به طور طبیعی در مناطق شرقی آمریکا ، جنوبی آمریکا وجنوبی کانادا و یا اکثر مناطق معتدل به رشد می رسد. این درختان بسیار مناسب تولید چوب هستند و می تواننند تا ارتفاع 60 و قطر 1 متری رشد داشته باشند.

این گیاهان معمولا در جنگل یافت می شوند. تنه این درختان صاف و مستقیم با تاج متقارن می‌باشد. صنوبر دلتوئیدس و اورامریکن به دلیل نیازمند بودن به شرایط معتدل و بارانی مرطوب معمولا در مناطق بارانی و جلگه ای رشد می کنند. اما گونه های تبریزی یا کبوده در مناطق سرد و نیمه خشک کشور می توانند رشد داشته باشند. حتی در مناطق نیمه خشک کشور و در کناره رودخانه های دائمی روئیده می‌شوند.

چوب درختان صنوبر بسیار سبک ، نرم ، یکنواخت و به رنگ روشن هستند. انها برای مصرف تجاری اهمیت زیادی دارند.

درخت صنوبر سبز و بلند قامتکاربرد چوب صنوبر:

صنوبر ها در مقابل خم شدن بسیار مقاوم هستند و به راحتی از بین نمی روند. به همین دلیل از چوب آن ها برای ساختن تیرهای ساختمانی، ستون و خرپای زیر شیروانی ها استفاده می‌کنند.

درختان صنوبر در مقابل آفت و بیماری ها سریع التاثیر هستند. پس باید دقت داشته باشید که قبل از به کار گیری چوب روی درب و پنجره باید حتما آنجا را وفور کنید.

چوب صنوبر ها یکنواخت می‌باشند، پس میتوان به آسانی آن ها را تراشید.

شاید برای شما هم سوال باشد که چه زمانی می توان از چوب آن استفاده کرد؟ گیاه باید تا چه حدی رشد کرده باشد؟

جواب: برای استفاده از چوب آن باید حداقل درخت 5 تا 8 سال داشته باشد و بعد درختان را جدا کرده و از چوبش استفاده کنید.

شما می توانید سوالات و نظرات خود را در پایین این مقاله برای ما کامنت کنید. همکاران ما در کمترین زمان به سوالات شما پاسخ گو هستند.

 

نظرات (1)

  1. سید مجتبی داودی

    زیباست بسیار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *