در این مقاله میخواهیم به معرفی گل شاهی ایرانی بپردازیم تا با نحوه کاشت، خواص و عوارض استفاده از شاهی آشنا شوید.
همراه ما باشید.
آشنایی با گیاه شاهی
شاهی یا تره تیزک یا تره تندک یک نوع سبزی خوردن است که به صورت خام و گاهی پخته در کشورمان مصرف میشود. به بذر آن سپندان نیز گویند.
در زبان مازندرانی به نام ترتیزک شناخته می شود. شاهی گیاهی است علفی و یک ساله که در طب قدیم ایران به نام هی جرجیزبستانی و رشاد نیز معروف و مشهور بوده است. این نوع سبزی به داشتن مقادیر زیادی ویتامین ث معروف است و از دیرباز برای مداوای سرماخوردگی کاربرد داشته‌است.
برگ‌های گیاه شاهی سبز و روشن، گل‌هایش کوچک و به رنگ سفید یا قرمز ارغوانی و با عطر ملایم و خوش بو به‌طور گروهی در انتهای شاخه ظاهر میشود. میوه آن بیضوی شکل بوده و به طول تقریبی۵۰ میلی‌متر و عرض چهار میلی‌متر است.
تخم تره یا همان شاهی دارای آلکالوئیدی به نام اسید سناپینیک و کولین اتر choline ether و یک اسانس روغنی که خاصیت ساخت استروژن را در بدن دارد، میباشد.
اگر تخم تره یا شاهی را در آب خیس کنید، لیزاب و لعابی ایجاد می‌کند که می‌توان به جای صمغ عربی و کتیرا از آن استفاده کرد.
تره یا شاهی گیاهی است یک ساله و خودرو که طول آن به ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر میرسد و به شکل نپخته، به عنوان طعم دهنده به غذا و دم‌کرده مورد استفاده قرار می‌گیرد و بسیار مزه خوبی دارد.
برگ، گل، میوه و دانه تره یا شاهی از مهم‌ترین قسمت‌های این گیاه بهاری هستند و به عنوان گیاه دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گل شاهی بومی آسیا و ایران میباشد. سابقه کشت این گیاه به 2000 سال قبل نیز میرسد. گل شاهی بدون کرک و دندانه برای تغذیه انسان ها مناسب است.
طول بوته شاهی به 50 سانتی متر میرسد. از شاهی به عنوان گل محک استفاده میکنند، زیرا سریع جوانه میزند و سه روزه سبز میشود. شاخه های فرعی این گیاه از شاخه های اصلی، جدا اند.
گل شاهی به عنوان یک سبزی یاد میشود. بهترین زمان برای کاشت گل شاهی در مناطق سردسیر ، بعد از زمستان و اوایل بهار میباشد. دو هفته بعد از کاشت این گل، برگ هایش سبز میشود. رشد گل شاهی بسیار کوتاه است و در طول فصل چندین بار اقدام به کشت آن میکنند.
در شهر هایی که زمستان معمولی دارند، آن را در فصل پاییز چندین بار کشت میکنند. شاهی به محض گرم شدن هوا سریع به بذر مینشیند که در این صورت از مرغوبیت برگ آن کم میشود.
بذر های این گیاه از فاصله 40 سانتی متری از هم کشت میشوند.
بهترین ماه برداشت شاهی اردیبهشت و خرداد ماه میباشد.
کاشت گیاه شاهی
گیاه شاهی زمین آفتابگیر را ترجیح میدهد. خاک این گیاه باید قوی و دارای زهکشی خوبی باشد. برگ های شاهی از روی سطح خاک قطع میشوند و سپس دسته بندی میگردد.
در خارج از کشور شاهی را به عنوان سالاد استفاده میکنند. این گیاه ویتامین ” آ ” و “سی” دارد.
همچنین بذر شاهی جهت مصارف دارویی برای مقوی، مدر و محرک استفاده میشود.
بیماری گیاه شاهی
اگر روی گیاه شاهی لکه های سفید را دیدید ، آن را نخورید؛ زیرا دارای بیماری قارچی میباشد.
خواص شاهی
برگ گیاه شاهی برای دندان ، تقویت بدن ، جلوگیری از اسهال ،کاهش وزن ، جلوگیری از بیماری های قلبی و… مفید است.
همچنین برای تقویت مو ، قوی کردن دستگاه گوارش ، پیشگیری از کم خو
نی و جلوگیری سرطان پستان تاثیر دارد.
عوارض بیماری گیاه شاهی
افرادی که از پرکاری تیروئید رنج میبرند این گیاه را مصرف نکنند.
از مصرف بیش از اندازه گیاه شاهی اجتناب کنید ، زیرا به دلیل دارا بودن خاصیت ادرار آوری ، باعث ایجاد سیستیت میشود.
ممنون که تا پایان همراه ما بودید ، اگر سوالی دارید ، میتوانید در انتها این مطلب برای ما کامنت کنید.
