آشنایی با گل حنا یا امپیشن و نحوه نگهداری ان

این گیاه چند ساله در سال های اخیر وارد کشور شده است و در همین مدت کوتاه طرفداران خیلی زیادی پیدا کرده است. نام علمی این گیاه Im patiens spp و از خانواده Balasminaceae می باشد. بومی این گیاه جبوب آسیا است و اولین بار در این مناطق کشت شده است.
گل حنا از گیاهان آپارتمانی همیشه سبز است که بیشتر اوقات سال گل خواهد داشت و دوام زیادی دارد.

شما می توانید از این گل برای زیبا سازی و تزئین کردن فضای باز نیز استفاده کنید. قیمت گل حنا بسیار مناسب است و همین امر و زیبایی گلهای آن، این گیاه را به یک گزینه عالی برای هدیه دادن در هر مناسبتی تبدیل کرده است.یکی از نام های این گیاه “مرا لمس کن” است .

دارای بوته های علفی گل ها به صورت کم پر و پر پر ، دارای گونه های یکساله حساس به سرما و یا نیمه مقاوم به سرما است. شما می توانید این گل را در رنگ های صورتی، قرمز، ارغوانی ، بنفش یاسی، و رنگ گلبهی  پیدا کنید. زمان گل دهی این گل در بهار و پاییز است. در همه ی آنها گلها در محور بالایی رشد کرده و در انواع نامتقارن ، کلاهخودی، 5 گلبرگی به صورت منفرد یا خوشه ای ظاهر می‌شود.

گلهای حنا به صورت فنجانی یا بشقابی و در نوع کم پر و پر پر وجود دارند و برخی از گونه‌های این گل از بهترین گلهای آپارتمانی محسوب میشوند چون که به راحتی در خانه پرورش می یابند و هر کس که کمی تجربه در نگهداری از گل ها داشته باشد می تواند به راحتی از گل حنا نگهداری کند.

طیف گسترده و متنوعی از این گیاه وجود دارد. بسیاری از باغبانان خانگی گل حنا را گیاهی کوچکی می‌دانند که کمتر از ۶۰ سانتی‌متر رشد می‌کند. با این حال برخی از گونه‌های این گیاه می‌توانند تا چندین متر رشد کنند. استفاده از این گیاه در سبد های آویز نیز بسیار معروف است و خیلی از مردم اینگونه از این گیاه نگهداری می کنند.

این گل دارای دو نوع پا کوتاه( که حدود 20 تا 30 سانتی متر طول دارند) و پا بلند (که حدود 90 سانتی متر طول دارند) است. اگر می خواهید که این گیاه را در گلدان بکارید نمونه های پا کوتاه آن برای این کار مناسب تر است. همچنین اگر می خواهید که این گیاه را در باغچه نگهداری کنید بهتر است از گونه های پا بلند استفاده کنید.

نا گفته نماند که اگر به درستی از این گیاه مراقبت کنید در تمام طول سال گل دارد.

باغبانان گیاه گل حنا را به دلیل شاخ و برگ زیبا و براق آن و همچنین شکوفه‌های انبوهش (در زمان شکوفه دهی) پرورش می‌دهند.

در ادامه روش نگهداری گل حنا را معرفی می کنیم.

نحوه نگهداری گل حنا:

نور:

یکی از مهم ترین نیاز های گل حنا نور می باشد. این گل به نور زیادی نیاز دارد اما این نور نباید نور مستقیم خورشید باشد. بهترین نور برای گل حنا نرو غیر مستثقیم- زیاد است.

اگر نور به درستی برای گل حنا فراهم نشود، گل دهی به درستی انجام نخواهد شد و امکان دارد که گیاه به گل دهی نرسد.

همچنین در صورتی که نور خیلی زیاد و مستقیم باشد ، برگ های گیاه می سوزد و گیاه شما خشک می شود.

گل حنا در روز حدود 4 ساعت نور نیاز دارد. اما این نور نباید نور ظهر باشد. در تابستان که هوا گرم است بهتر است که گل خود را از نور صبح و نور عصر برخوردار کنید. هنگامی که نور ظهر رسید گلدان خود را از جلوی نور مستقیم بردارید. اگر گیاه را در باغچه کاشتده اید بهتر است که آن را در مکانی بکارید که به گل آفتاب مستقیم برخورد نکند.

در زمستان هم که هوا خنک تر است نیازی نیست خیلی نگران نور آفتاب باشید و بهتر است تا می توانید از نور زمستان استفاده کنید. چون نوری که در زمستان است شرایط گل دهی را فراهم می کند.

خاک:

گل حنا خاک های اسیدی که زهکشی مناسبی داشته باشد را دوست دارد، شما میتونید از ترکیب پیت ماس و پرلیت یا ککو پیت بریا خاک استفاده کنید و در این خاک از شن شسته و خاک برگ هم حتما استفاده کنید تا هم حاصلخیزی بالا رفته و هم زهکشی مناسبتری داشته باشید.

آبیاری:

به طور کلی گل حنا خاک مرطوب و متوسط را دوست دارد و از خاک های غرقابی و خشک متنفر است. هرگز نباید اجازه دهید که خاک حالت باتلاقی به خود بگیرد و همیشه خیس باشد. بهترین روش برای فهمیدن زمان آبیاری خاک است. شما می توانید یکی از انگشت های خود را حدود 2 تا 3 سانتی متر درون خاک ببرید و میزان رطوبت خاک را تشخیص دهید. اگر خاک هنوز خیس بود یعنی گیاه نیاز به آبیاری ندارد. هر زمان که خاک خشک شد می توانید گل خود را آبیاری کنید.

اگر گیاه را بیش از حد آبیاری کنید برگ هایش زرد، شل و افتاده خواهد شد. همچنین ریشه و ساقه دچار پوسیدگی خواهد شد که این باعث از بین رفتن گیاهتان می شود.

آبیاری کم و خاک خشک نیز مشکلات زیادی دارد، خشکی کشیدن زیاد باعث کاهش گلدهی و ریزش برگ ها میشود.

در تابستان که هوا گرم است باید آبیاری گیاه را افزایش دهید و به 2 بار در هفته برسانید. در زمستان هم که هوا کمی خنک تر است و خاک دیر تر خشک می شود باید از آبیاری گیاه بکاهید و به یک هفته تا 10 روز یک بار برسانید.

استفاده از آب هایی که املاح ندارند می تواند برای گل حنا مفید باشد. اگر از آب لوله کشی برای آبیاری این گیاه استفاده می کنید بهتر است که قبل از مصرف آن را برای مدتی در فضای باز قرار دهید تا مقداری از املاح آن کاسته شود و آسیب کمتری به گیاه وارد شود. هرچه املاح کمتر باشد بهتر است.

سعی کنید آبی که استفاده می کنید نه خیلی سرد و نه خیلی گرم باشد. آب ولرم بهترین گزینه برای آبیاری این گیاه است.

رطوبت:

چون گل حنا بومی مناطق معتدل است دوست دارد که همیشه رطوبت مناسب داشته باشد.هرچه رطوبت بهتری برای گیاه خود فراهم کنید گل دهی آن بهتر خواهد بود. یکی از پر استفاده ترین روش های غبار پاشی است.غبار پاشی را در هفته یک بار یا بیشتر انجام دهید. هنگامی که هوا خیلی گرم است و نمی توان با غبار پاشی رطوبت را فراهم کرد می توانید از روش دوم استفاده کنید.

در این روش شما باید سنگریزه هایی را در یک زیر گلدانی بریزید و در زیر گلدان قرار دهید. درون زیر گلدانی را پر از آب کنید تا رطوبت برقرار شود و به نوعی آب و هوای مدیترانه ای فراهم شود. فقط باید دقت داشته باشید که آب درون زیر گلدانی نباید با ته گلدان تماس داشته باشد. چون سببب می شود که آب درون گلدان خارج نشود و درون گلدان بماند.

نکته:

هنگامی که غبار پاشی می کنید سعی کنید آن را در نور صبح و نور عصر غبار پاشی کنید. چون اگر در نور مستقیم خورشید آن را آبیاری کنید قطره های آب روی برگ ها خشک می شوند و باعث بیماری می شود.

دما:

این گیاه زیبا دمای ۱۶ تا ۲۰ درجه سانتی گراد را برای رشد دوست دارد ولی سعی کنید که محلی گیاه را قرار دهید که بیشترین دمای ممکن را دریافت کنید چون باعث گلدهی دائم گیاه خواهد شد، البته که گل حنا دمای پایین هم می تواند تحمل کند اما این دما نباید به زیر 12 درجه سانتی گراد برود . اگر به زیر این دما برود گیاه یخ می زند و از رشد می ایستد.
حد‌اقل د‌رجه حرارت مناسب برای گل‌حنا د‌ر زمستان ۱۲ـ۱۳ د‌رجه سانتی‌گراد است و چنانچه د‌ر محیط گرم‌تری قرار گیرد‌، به گل‌د‌هی خود‌ اد‌امه می‌د‌هد‌، ولی د‌ر هر صورت گیاه احتیاج به استراحت زمستانه د‌ارد‌.

اگر این گیاه را در خانه نگهداری می کنید بهتر است که آن را جلوی وسایل سرمایشی و گرمایشی نگذارید.

گل حنا نماد چیست؟

گل بی صبر(حنا) بومی کشور ما نمیباشد اما در بسیاری از شهر های ایران وجود دارد. همانطور که از اسم این گل پیداست ، نماد گل بی صبر ، کم تحمل بودن است.

تعویض گلدان:

اگر این گیاه را در گلدان نگهداری می کنید باید بعد از مدتی گیاه را تعویض گلدان کنید. این گل رشد خیلی سریعی ندارد و هر گیاه باید حداقل هر 3 سال بک بار تعویض گلدان شود. یکی از علائم نیاز به تعویض گلدان ایست رشد گیاه است. اگر دیدید که مدتی است گل شما اصلا رشد ندارد و همینطور در یک حالت مانده است می تواند نشانه این باشد که گل شما نیاز به تعویض گلدان دارد. برای مطمعن شدن باید کف گلدان را نگاهی بیندارید. اگر ریشه به کف گلدان رسیده بود و دیگر فضایی برای رشد نداشت یعنی زمان تعویض گلدان فرا رسیده است.  اما اگر چنین نبود یعنی گیاه شما مشکلی دیگر دارد.

اولین قدم برای شروع تعویض گلدان انتخاب گلدان مناسب است. اکثر مردم تصور می کنند که اگر گلدان بزرگ تر برای گیاه خود انتخاب کنند، باعث رشد بهتر آن شده اند که باید بگوییم این فکر کاملا اشتباه است و انتخاب گلدان بزرگ نه تنها مفید نیست بلکه خیلی هم به گیاه آسیب می زند و باعث می شود که گل شما رشد نداشته باشد. بهتر است گلدانی را انتخاب کنید که قطر آن حدود 2 سانتی متر از گلدان قبلی بزرگ تر باشد.

در هنگام تعویض گلدان دقت کنید که به ریشه های گیاه آسیب نرسانید ، چون ریشه ها خیلی حساس هستند و با کوچک ترین لمس ها مشکل برایشان ایجاد می شود. اگر به ریشه آسیب رساندید قسمت آسیب رسیده شده را با چاقوی ضد عفونی شده ببرید.

هرس:

گاهی ساقه های این گیاه بسیار بلند می‌شود که در این حالت می‌توان نیمی از طول ساقه را کوتاه کرد تا علاوه بر تحریک رشد. ساقه‌های جانبی گیاه به تولید گل بیشتر تحریک شود البته توجه داشته باشید که ساقه‌ها نباید به کمتر از ۱۰-۱۵ سانت کوتاه شوند.

روش تکثیر گل حنا:

به طور کلی این گیاه را به روش قلمه زنی و خوابانیدن ریشه تکثیر می کنند. روش قلمه زنی نسبت به روش های دیگر محبوب تر و راحت تر می باشد که در ادامه در مورد آنها بیشتر توضیح خواهیم داد.

روش قلمه زنی:

بهترین زمان برای قلمه زنی گل حنا در فصل بهار و تابستان است. سعی کنید که همیشه در این فصل ها اقدام به این کار کنید تا مشکلات برایتان پیش نیاید.
بعد باید ساقه هایی را برای قلمه زنی انتخاب کنید.توجه کنید که ساقه های انتخاب شده حتما در خود 3 برگ را داشته باشند. قلمه زدن گیاه باید توسط ساقه های جوان انجام گیرد. برای این کار باید به این صورت عمل کنید که با استفاده از یک قیچی که ضد عفونی شده باشد ، قلمه هایی را به اندازه 6 تا 10 سانتی متر از ساقه جدا کنید. در ساقه های بریده شده باید حداقل 2 برگ وجود داشته باشد.دقت داشته باشید که باید قلمه های گیاه را به صورت اریب برش بزنید. باید برگ های انتهایی قلمه را از گیاه حذف کنید. فقط باید 3 برگ بالای قلمه ها قرار دهید چون در غیر این صورت ریشه زایی به کندی صورت می گیرد.

بعد از اینکه برش های قلمه بهتر شد برای اینکه بهتر و زود تر ریشه زنی کند می توانید آن را در هورمون ریشه زا فرو ببرید. سپس به خاک منتقل کنید.
می توانید بدون فرو بردن قلمه های گیاه در هورمون ریشه زایی هم قلمه های گیاه را در گلدان بکارید اما در این صورت سرعت ریشه زایی قلمه های گیاه در مقایسه با استفاده از هورمون ریشه زایی کمتر می شود.

یکی از بهترین ترکیب ها که می توانید گیاه را در آن بکارید استفاده از خاکی مرطوبت و سبک است.برای تامین رطوبت مناسب برای رشد گیاه بهتر است روی سطح گلدان ها را با نایلونی شفاف بپوشانید و برای اینکه تهویه مناسب برای قلمه های گیاه فراهم شود شما باید روی نایلون سوراخ هایی ایجاد کنید.

برای اینکه قلمه ها به درستی رشد کنند باید آن را در دمای درست و در نور غیر مستقیم خورشید قرار دهید. نور مستقیم خورشید آسیب شدید به قلمه ها وارد می کند. بهترین دما هم برای نگهداری از فلمه ها دمایی بین 19 تا 21 درجه سانتی گراد است.

بعد از اینکه شرایط مورد نیاز را برای رشد گیاه فراهم کردید حدود چند هفته زمان نیاز است تا قلمه های گیاه بتوانند ریشه زایی داشته باشند. بعد از اینکه ریشه زایی انجام شد شما موظف هستید نایلون را از روی خاک بردارید.

بعد از گذشت مدتی از دوران قلمه زنی می توانید قلمه ها را به گلدانی جدید منتقل کنید. در واقع پس از ریشه زایی قلمه های گیاه باید زمانی که هوا مناسب است گیاهان جدید را به زمین اصلی برای کاشت منتقل کنید.