معرفی کامل گل زنبق | نحوه نگهداری و پرورش گل زنبق

گل زنبق از جمله گل های زینتی میباشد که در گل آرایی، عطر سازی و … کاربرد دارد. در این مقاله به معرفی انواع گل زنبق، نحوه نگهداری از آن، نحوه کاشت و خواص زنبق آشنا می شوید. با ما همراه باشید.

گل زنبق چیست؟

گل زنبق جزو گل های پرطرفدار و خوشبو است که دارای گونه های متفاوتی می باشد. زنبق بومی جنوب اروپا و منطقه مدیترانه است که بیشتر در مناطق معتدل موجود است. گیاهی بلند و زیبا به نام الهه یونانی که در بسیاری از رنگ های جادویی به چشم می خورد و به راحتی رشد میکند. نام علمی زنبقIris reticulate می باشد.

حدود 300 گونه در جنس زنبق وجود دارد. رایج ترین نوع گیاه زنبق حداقل 70 سانتی متر ارتفاع دارد.

این گلها دارای شش گلبرگ بوده که سه گلبرگ آویز بیرونی (به نام “سقوط”) و سه گلبرگ به سمت راست داخلی (به نام “استاندارد”) است.

بیشتر اوایل تابستان گل می دهد، منتهی بعضی از آنها از بین میروند و در تابستان دوباره شکوفا می شوند.

برخی گفته ها حاکی از این است که زنبق اولین بار در کشور یونان یافت شده و در زبان انگلیسی به آن آیریس گفته می شود که درزبان یونانیان به معنی رنگین کمان یا پیغام رسان است. از آنجایی که گل زنبق عطر خوشی دارد، در صنعت عطر سازی نیز استفاده میشود.

اکثر گونه های گل زنبق قد بلند هستند و برای کاشت در باغ و باغچه مناسبند، نه گلدان. برخی از گونه های جدید این گیاه، قد کوتاه بوده و از این جهت میتوان در گلدان هم کاشت و نگهداری کرد.

بذر گیاه زنبق در اوایل پاییز کاشته می شوند و در اواخر زمستان تا اواسط بهار گل می دهند.

گل زنبق نماد چیست

نزدیک به 300 گونه مختلف زنبق در رنگ های مختلف وجود دارد. به همین دلیل نباید تعجب آور باشد که بدانیم زنبق معانی زیادی در فرهنگ‌های مختلف دارد. متداول ترین معانی گل زنبق نماد امید، خرد، اعتماد و شجاعت است و به طور کلی نشان دهنده اشرافیت است؛ زیرا در تمام طول تاریخ به ویژه در فرانسه و ایتالیا جزو گل های سلطنتی بوده است.

با مطالعه مقاله گل زنبق نماد چیست میتوانید به طور کامل با مفهوم این گل زیبا آشنا شوید.

زمان کاشت گل زنبق

در اواخر تابستان تا اوایل پاییز، هنگامی که دمای شبانه بین 4 تا 10 درجه سانتی گراد یا کمی بالاتر باشد، بهترین زمان برای کاشت گیاه زنبق است. اگر انها را در فصل تابستان بکارید، به آنها زمان زیادی می دهید تا قبل از زمستان آینده مستقر شوند. گونه های ریش دار زنبق بهتر است نزدیک به پاییز کاشته شوند؛ زیرا در اوایل تا اواسط تابستان خفته می شوند.

زنبق در آفتاب کامل شکوفا میشود؛ گرچه میتوانند در مکانی که نور کم باشد هم رشد کنند، اما ایده آل نیست و بدون نور کافی انها شکوفا نخواهند شد. زنبق های ریش دار نباید توسط سایر گیاهان در سایه قرار گیرند.

آنها خاک حاصلخیز تا کمی اسیدی را ترجیح می دهند. زهکشی خوب در تمام طول سال بسیار مهم است. گل های زنبق خاک مرطوب در فصل زمستان را تحمل نمی کنند. سعی کنید خاکش را با کمپوست مخلوط کنید.

طریقه کاشت گل زنبق

برای زنبق های بی ریش، ریزوم را به صورت افقی بکارید. در آب و هوای تابستان های گرم، ریزوم باید درست زیر سطح خاک کاشته شود. ریزوم گیاهان بسته به اندازه، به صورت مجزا یا در گروه های 30 تا 60 سانتی متری از هم قرار دارند.

یک سوراخ کم عمق به قطر 25 سانتی متر و 10 سانتی متر عمق ایجاد کنید. ریزوم ها را لبه خاک قرار داده و ریشه ها را در اطراف آن پخش کنید. سپس سوراخ را با خاک پر کرده و دقت داشته باشید که ریزوم های این گیاهان باید تا حدی در معرض آب و هوای گرم قرار داشته باشند. پس خیلی عمیق نکارید و با لایه نازکی از خاک آنها را بپوشانید.

در اطراف آنها از کودگیاهی و مالچ استفاده نکنید؛ چرا که ممکن است باعث پوسیدگی آنها شود. بذر های زنبق را به طور کامل آبیاری کنید تا زودتر رشد کنند.

نحوه نگهداری گل زنبق:

در اوایل بهار کمی به گیاه کود دهید. استفاده از کودهایی با نیتروژن بالا بر روی خاک یا مالچ کردن بی احتیاط با مواد آلی، باعث پوسیده شدن ریزوم های گل شما می شود. همچنین رطوبت بیش از حد خاک پوسیدگی ریزوم ها را به همراه دارد. به طور منظم و مداوم به گیاه اب دهید؛ خصوصا در فصل تابستان که هوا گرم است. ریزوم های زنبق برای رشد نیاز به کمی نورخورشید دارند. چنانچه آنها را با خاک زیادی بپوشانید یا اطرافشان پر از گیاهان متنوع باشد، پوسیدگی را برای شما به ارمغان می آورد.

پس از اتمام شکوفه دادن، ساقه های گل را در پایه آنها برش دهید؛ اما برگ های گل زنبق را اصلاح نکنید، چرا که برای رشد سال آینده فتوسنتز میکنند. پس از سرما زدگی شدید در پاییز ، شاخ و برگ های زرد یا لکه دار را از بین ببرید و دور بیندازید.

برای حفاظت در زمستان ریزوم ها را با 2 تا 5 سانتی متر شن و ماسه ای بپوشانید. در اوایل بهار ، مالچ زمستانی و هر گونه شاخ وبرگ های قدیمی را برداشته تا رشد تازه و جدید برای شما امکان پذیر باشد.

انواع گل زنبق

بیش از ۳۰۰ گونه زنبق در سراسر دنیا وجود دارد. در ادامه به معرفی معروفترین آنها می پردازیم که بیشتر در بازار موجود هستند.

1- زنبق هلندی

زنبق هلندی تنوع رنگی بالایی دارد و نسبت به سایر زنبق ها ظریف تر است. در اواخر بهار گل می دهند و دارای سه گلبرگ اصلی و سه گلبرگ آویزان هستند. این نوع زنبق در انواع خاک های اسیدی، رسی و شنی به خوبی می روید و تحمل بالایی دارد. همچنین نگهداری از آن اسان است. فصل گل دهی زنبق هلندی اواخر بهار تا اوایل تابستان است. در محیطی که آفتاب کامل تا نیمه سایه باشد به خوبی رشد می کند و بهتر است هر از چند گاهی آن را هرس کنید.

2- گل زنبق کوتوله

زنبق کوتوله در رنگ آبی و بنفش یافت می شود که اغلب معطر هستند. مانند سایر زنبق ها دارای سه گلبرگ بزرگ اصلی هستند که توسط سه گلبرگ کوچک تر احاطه شده اند. زنبق کوتوله بهترین رشد را در خاک های اسیدی و رسی با زهشکی مناسب  دارد. فصل گلدهی آن اواخر زمستان تا اوایل بهار است.

3- زنبق آلمانی(ریش دار)

زنبق ریش دارد معروفترین نوع رنبق است که در انواع رنگ های بنفش، قرمز، زرد، صورتی، ابی و سفید وجود دارد. فصل گل دهی زنبق المانی در بهار و تابستان است. بهتر است آن را در محیط نورگیری بکارید تا محیط چشم نوازی برای شما ایجاد کنند.

4- زنبق ژاپنی

زنبق ژاپنی برای کاشت در نزدیک آب نما ها مناسب است. گل های آن زیبا و بدون ریش و صاف میباشند. زنبق ژاپنی در انواع رنگ های وجود دارد و اغلب در فصل بهار کاشته می شود. بهتر است ساقه های قدیمی گل را پس از دوران گلدهی جدا کنید. زمان گلدهی این نوع زنبق در اوایل تابستان است.

5- زنبق تاج دار

این زنبق بومی مناطق نیمه گرمسیری از جمله ایران است و بیشتر در شهر های تهران، تبریز و شیراز کاشته می شود. همانطور که از نام انها مشخص است دارای شکل تاج مانندی هستند و رنگ پیش زمینه انها کمی با گل هایشان متفاوت است که باعث شده ظاهر خاصی به گل ببخشد.

از ویژگی های این نوع این است که در وسط آویزها، در جایی که زنبق های ریش دار، دارای ریش هستند، این ها مزین به یک تاج بوده و رنگی متفاوت با رنگ زمینه گلبرگ دارند. این گروه بومی مناطق نیمه گرمسیری هستند ولی برخی از گونه های آن به سرما مقاومند.

6- زنبق سیبری

زنبق سیبری جزو پرزرق و برق ترین زنبق هاست که در نزدیک ابنما ها کاشته می شود. انها خاک مرطوب را دوست دارند و در خاک های رسی، شنی و اسیدی به خوبی رشد میکنند. معمولا در بهار کاشته می شوند.

خواص فوق العاده گیاه زنبق:

از خواص گیاه زنبق میتوان به درمان آسم ، سوختگی ، یبوست ، درد و ناراحتی کبد ، سفید کننده دندان ، بهبود پوست ، کمک به لاغری ، درمان میگرن اشاره کرد.

از ریشه زنبق برای درمان آسم ، درد و ناراحتی کبد ویبوست استفاده می شود. به این صورت که ریشه ها را خشک کرده و آسیاب کنید. بگذارید دم بکشد و همراه عسل میل کنید. برگ زنبق برای درمان سوختگی به کار می رود؛ به این صورت که برگ ها را گرم کرده و در محل سوختگی قرار دهید. ریشه های زنبق تاثیر به سزایی برای از بین بردن جوش و آکنه پوست دارد. میتوانید انها را بجوشانید و با ترکیب روغن زیتون تحت عنوان ماسک برای درمان و روشن سازی پوست خود استفاده کنید. با استفاده از چای زنبق سوخت و ساز بدن بالا رفته و موجب کاهش وزن در طی زمان می شود.

در خصوص درمان میگرن میتوانید به دو صورت زنبق را مصرف کنید: ۱- گل زنبق را دم کرده و به عنوان دمنوش استفاده کنید  ۲- از روغن ان استفاده کنید. به این صورت که در بینی بریزید یا پیشونی خود را با آن ماساژ دهید.